Teknoloji hisselerinde bir süredir devam eden “büyük satış” nedeniyle Apple, sene başından beri yüzde 20 değer kaybetti. Halka açık en değerli şirketlerinden girişimlere ve hatta kripto paralara birçok alanda büyük düşüşlere sebep olan satışların sebebi ne?
Çarşamba günü New York borsasında hisse fiyatı yüzde 5’ten fazla düşen Apple’ın piyasa değeri 2,37 trilyon dolara indi.
Senenin başından beri yaklaşık 540 milyar dolar değer kaybeden Apple bu düşüşten sonra en değerli şirket unvanını Suudi Arabistanlı petrol ve gaz üreticisi Aramco’ya iki yıl aradan sonra iade etti.
Piyasa değeri düşen diğer büyük teknoloji şirketlerinden Microsoft, sene başından beri yaklaşık yüzde 19; Google yüzde 21; Facebook yüzde 38; Amazon yüzde 31; Alibaba yüzde 24; Tesla yüzde 15,5 değer kaybetti.
Düşüş halka açık olmayan özel teknoloji girişimlerine de yansıdı. İngiliz Financial Times gazetesine göre geçen Mart ayında 95 milyar dolarla girişim sermayesi yatırımlarında en yüksek değerlemeye ulaşan San Francisco merkezli start-uplardan biri haline gelen ödeme sistemleri girişimi Stripe, 2022 ilk çeyrekte yüzde 4 değer kaybetti.
Çevrim içi konferans girişimi Hopin ise aynı dönemde yüzde 40 değer kaybetti.
Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeye gerileyen Bitcoin ve diğer büyük kripto para birimlerinde de düşüş sürdü.
Düşüşlerin sebebi ne?
Halka açık en değerli şirketlerinden girişimlere ve hatta kripto paralara birçok alanda büyük düşüşlere sebep olan satışlarda, yatırımcıların, daha az riskli olarak gördükleri varlıklara geçme eğiliminin etkili olduğu belirtiliyor.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’nin dün enflasyonunun 40 yılın en yüksek seviyesine yaklaştığını açıklamasının ardından teknoloji hisseleri ağırlıklı Nasdaq borsası yüzde 3,2 düşüşle kapandı.
Bununla birlikte yükselen enerji ve emtia fiyatları pandemi sonrası ekonomik iyileşmenin önündeki en büyük risklerden biri olarak algılanıyor.
Dünyanın birçok bölgesinde merkez bankaları bu sorunlara faiz oranlarını yükselterek yanıt veriyor. Ancak bu, yüksek borçlanma maliyetlerinin ekonomik büyümeyi yavaşlatacağı endişeleri nedeniyle daha riskli yatırımlardan uzaklaşılmasına sebep oluyor.
Perşembe günü Japon SoftBank Group, dünyanın en büyük teknoloji yatırım fonlarından biri olan Vision Fund’ın 26,2 milyar dolarlık rekor bir kayıp kaydettiğini açıkladı.
Bu durum, şirketin bir yıl önce yıllık karında rekor kar açıklamasıyla tam bir tezat oluşturuyordu.
Son bir yılda SoftBank’ın yatırımcısı olduğu, araç çağırma uygulamaları Didi ve Grab da dahil olmak üzere girişim de değerini kaybetti.
Pandemi etkisi
Apple, Ocak 2020’de borsada 3 trilyon dolar değerlemeye ulaşan ilk şirket oldu. Koronavirüs kapanmaları sırasında teknoloji donanım ve yazılımlarına yapılan harcamaların artması sektörü, pandeminin en büyük kazananlarından biri haline getirdi.
Dünya Bankası verilerine göre Apple’ın piyasa değeri 2,76 trilyon dolarlık büyüklüğe sahip Birleşik Krallık ekonomisini geride bırakmıştı.
Dünyanın en büyük teknoloji şirketleri, pandemi kapanmaları sırasında akıllı telefon, tablet ve dizüstü bilgisayarların kullanımının artmasıyla birlikte ürün ve servislerine yönelik talep artışı yaşadı.
Kapanmaların sonra ermesi ve insanların ofislere geri dönmesiyle yatırımcılar, bu yükselişin sonuna gelindiğini düşünüyor gibi görünüyor.
Pandemi başlangıcında piyasa değeri 160 milyar dolara yaklaşan Zoom’un borsa değerlemesi bu hafta 26 milyar dolara kadar geriledi.
Saudi Aramco ise yükselen enerji fiyatlarının etkisiyle karını keskin bir biçimde artırdı.
Suudi Arabistan, dünyanın en büyük petrol ihraç eden ülkelerinden oluşan OPEC’inen büyük üreticisi. Devlete ait Saudi Aramco 2020’de 49 milyar dolar olan net karını 2021’de iki kattan fazla artarak 110 milyar dolara çıkardı.
Pandemi sonrası artan talep ve Ukrayna savaşı petrol fiyatlarını yukarı çeken ana etkenlerdi.
